Davacıya Sözleşmenin 16.1.1. Maddesi Uyarınca En Az 10 Gün Önce İhtar Yapılması Halinde Geri Kalan Sürede Davacının Eksiklikleri Tamamlayabileceği, İhtar Yapılmadan Sözleşmenin Feshedilmesinin Hukuka Aykırı Olduğu Hakkında Danıştay Kararı
Danıştay 13. Dairesi - 2012/3914 E. - 2018/3245 K.
- İhtar yapılmadan fesih
- Yasaklama kararı
Özet
Davacıya sözleşmenin 16.1.1. maddesi uyarınca en az 10 gün önce ihtar yapılması halinde geri kalan sürede davacının eksiklikleri tamamlayabileceği, ihtar yapılmadan sözleşmenin feshedilmesinin hukuka aykırı olduğu hakkında.
Karar
… tarihinde gerçekleştirilen "…. Eğitim Merkezi Ana Hizmet Binası ve Ek Hizmet Binası Tam Takım Tadilat ve Dekorasyon Projesi Hazırlanması Hizmet Alımı" ihalesinin ekonomik açıdan en avantajlı teklifi veren davacı şirket üzerinde bırakıldığı, ....... tarihli sözleşme imzalamaya davet yazısının ardından .......... tarihinde sözleşmenin imzalandığı, iş bitirme süresinin 90 gün olarak öngörüldüğü, süresinde işin bitmemesi nedeniyle cezasız olarak altmış gün ek süre verildiği, anılan süre içinde işin sözleşme hükümlerine uygun olarak tamamlanmaması nedeniyle altmış gün ek cezalı süre daha verildiği, bu süre içinde de taahhüdünü tam ve eksiksiz olarak yerine getirmediğinden bahisle ....... tarihinde sözleşmenin feshedildiği ve kesin teminatın irat kaydedildiği, akabinde 4735 sayılı Kanun'un 25/f ve 26. maddeleri uyarınca 1 yıl süreyle tüm kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin ...... gün ve ....... sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan İçişleri Bakanlığı kararının alınması üzerine dava açılmıştır.
Öte yandan, sözleşmenin feshedilmesi ile ilgili olarak …1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılan tazminat davasında uyuşmazlığın çözümünün teknik incelemeyi gerektirmesi sebebiyle bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi raporunda; davalı idarenin davacı şirket ile akdettiği sözleşmeyi haksız olarak feshettiği, fesihten önce en az 10 gün süreli ihbarda bulunması gerektiği açıklamalarına yer verilmiştir.
4735 sayılı Kanun'un 11. maddesinin 1. fıkrasında, "Teslim edilen mal, hizmet, yapım veya yapılan işin muayene ve kabul işlemleri, idarelerce kurulacak en az üç kişilik muayene ve kabul komisyonları tarafından yapılır. Mal veya yapılan iş yüklenici tarafından idareye teslim edilmedikçe muayene ve kabul işlemleri yapılamaz." kuralına; 20. maddesinde; "Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder: a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi, (b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25. maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi hâllerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir." kuralına yer verilmiş;
25. maddesinin (f) bendinde ise, "Mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemek." sözleşmenin uygulanması sırasında yasak olan fiil ve davranışlar arasında sayılmış; 26. maddesinde de, "25 inci maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, 4734 sayılı Kanunun 2 nci ve 3 üncü maddeleri ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. Katılma yasakları, sözleşmeyi uygulayan bakanlık veya ilgili veya bağlı bulunulan bakanlık, herhangi bir bakanlığın ilgili veya bağlı kuruluşu sayılmayan idarelerde bu idarelerin ihale yetkilileri, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmelerde ise İçişleri Bakanlığı tarafından verilir ... Yasaklama kararları, yasaklamayı gerektiren fiil veya davranışın tespit edildiği tarihi izleyen en geç kırkbeş gün içinde verilir. Verilen bu karar Resmî Gazete'de yayımlanmak üzere en geç onbeş gün içinde gönderilir ve yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bu kararlar Kamu İhale Kurumunca izlenerek, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklı olanlara ilişkin siciller tutulur..." kuralı yer almıştır.
Öte yandan, ........ tarihinde taraflar arasında akdedilen Sözleşmenin 16.1.1. maddesinde; "Yüklenicinin işi süresinde bitirmemesi durumunda en az 10 gün süreli yazılı ihtar yapılarak, gecikilen her takvim günü için sözleşme bedelinin %0,03 oranında gecikme cezası uygulanacaktır Ancak gecikmeden kaynaklanan aykırılığın işin niteliği gereği giderilmesinin mümkün olmadığı hallerde, 4735 sayılı Kanun'un 20. maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilerek sözleşme bedelinin %0,03 oranında ceza uygulanacaktır. İdare tarafından kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin %30'unu geçemeyecektir." kuralı yer almıştır.
Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi hâlinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların gelir kaydedileceği ve sözleşmenin feshedilerek hesabın genel hükümlere göre tasfiye edileceği, mücbir sebepler dışında, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak taahhüdünü yerine getirmemenin sözleşmenin uygulanması sırasında yasak olan fiil ve davranışlar arasında sayıldığı, bu fiil ya da davranışta bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, 4734 sayılı Kanun'un 2. ve 3. maddeleri ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verileceği görülmektedir.
Bu durumda, davacıya sözleşmenin 16.1.1. maddesi uyarınca en az 10 gün önce ihtar yapılması halinde geri kalan sürede davacının eksiklikleri tamamlayabileceği, ihtar yapılmadan sözleşmenin feshedilmesinin haksız olduğu anlaşıldığından, davacının 1 yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka uygunluk, davanın reddi yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukukî isabet bulunmamaktadır.