Muhasebe Yetkilisinin, Ödeme Aşamasında Ödeme Emri Ve Eki Belgeler Üzerinde Hak Sahibinin Kimliğine İlişkin Bilgileri Kontrol Etmekle Yükümlü Olduğu Ve Ancak Hak Sahibi Olan Kişiye Ödeme Yapabileceği Hakkında Sayıştay Kararı

Eklenme Tarihi: 07/06/2020 - Kategori: Sayıştay Kararları

Temyiz Kurulu Kararı - 14.06.2017/43214
- Alacağın temliki
- Türk Borçlar Kanunu
- Muhasebe yetkilisi

Özet
Muhasebe yetkilisinin, ödeme aşamasında ödeme emri ve eki belgeler üzerinde hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri kontrol etmekle yükümlü olduğu ve ancak hak sahibi olan kişiye ödeme yapabileceği hakkında.

Karar
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 183’üncü maddesinde “Kanun, sözleşme veya işin niteliği engel olmadıkça alacaklı, borçlunun rızasını aramaksızın alacağını üçüncü bir kişiye devredebilir.” hükmü yer almaktadır. Kanunun 186’ncı maddesinde ise “Borçlu, alacağın devredildiği, devreden veya devralan tarafından kendisine bildirilmemişse, önceki alacaklıya; alacak birkaç kez devredilmişse, son devralan yerine önceki devralanlardan birine iyi niyetle ifada bulunarak borcundan kurtulur.” denilmiştir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 61’inci maddesinde de muhasebe yetkilisinin yetki ve sorumluluklarından bahsedilmiş, maddenin 3’üncü fıkrasında; “Muhasebe yetkilileri ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde; a) Yetkililerin imzasını, b) Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını, c) Maddi hata bulunup bulunmadığını, d) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri, Kontrol etmekle yükümlüdür.” denilmiştir. 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun alacağın devriyle ilgili yukarıdaki hükümlerinden anlaşılan; alacaklının, 183’üncü maddede sayılan şartlarla borçlunun rızası olmadan alacağını üçüncü kişilere devredebileceği, borçlunun ise, alacağın devredildiği, devreden ya da devralan tarafından kendisine bildirilmişse, borcunu ancak devralan kişiye ödeyerek borcundan kurtulabileceğidir. 5018 sayılı Kanunun 61’inci maddesinin 3’üncü fıkrası hükmünden anlaşılması gereken ise; muhasebe yetkilisinin, ödeme aşamasında ödeme emri ve eki belgeler üzerinde hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri kontrol etmekle yükümlü olduğu ve ancak hak sahibi olan kişiye ödeme yapabileceğidir.

Alacağın devrinin kuruma bildirildiği 13.03.2013 tarihinden itibaren temlikname konusu ….. TL’nin yeni alacaklısı (hak sahibi) …. A.Ş. olup bu tarihten sonra kurum tarafından öncelikle …. A.Ş.’nin alacağının ödenmesi gerekirdi. Ancak kurum tarafından, yüklenici iş ortaklığının sözleşmesinin feshedildiği 27.12.2013 tarihine kadar …. A.Ş.’ye herhangi bir ödeme yapılmamış, tam tersine bu süreçte yüklenici iş ortaklığına …. TL hakediş ödemesi yapılmıştır. Yani; yüklenici iş ortaklığının temliknamenin düzenlendiği 12.03.2013 tarihine kadar kurum nezdinde doğmuş ve ilgili tarih itibariyle henüz kendisine ödenmemiş …. TL alacağı ile … TL (toplam …. TL), sözleşmenin feshedildiği 27.12.2013 tarihine kadar yüklenici iş ortaklığının kendisine ödenmiştir. Halbuki yüklenici iş ortaklığının kurum nezdinde doğmuş alacağının …. TL’sinin yeni hak sahibi, yani alacaklısı 13.03.2013 tarihinden itibaren …. A.Ş. olmasına rağmen tutarın tamamı yükleniciye ödenmiştir. 5018 sayılı Kanunun 61’inci maddesinin 3’üncü fıkrası gereği muhasebe yetkilisi, ödeme aşamasında ödeme emri ve eki belgeler üzerinde hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri kontrol etmekle yükümlü olup ancak hak sahibi olan kişiye ödeme yapabilir. Ancak görüldüğü üzere muhasebe yetkilisi bu yükümlülüğünü yerine getirmemiş, ödemeyi hak sahibine yapmamıştır.

WhatsApp üzerinden bize ulaşarak destek alabilirsiniz! Size yardımcı olmak için bekliyorum.