İhale Makamı Olan Kamu Kurumunun, Her Hak Ediş Dönemine İlişkin Son Üç Aylık Ücretten Sorumluluğu, Yasadan Doğan Bir Sorumluluktur. İşverenle İhale Makamının Birlikte Dava Edilmesi Durumunda, Müştereken Müteselsilen Sorumluluğa Dair Karar Verilmelidir. İhale Makamının Tek Başına Dava Edildiği Durumlarda, İşçinin Mükerrer Yararlanmasını Önlemek İçin İşverence Sözü Edilen Ücretlerin Ödenip Ödenmediği Araştırılmalıdır Yargıtay Kararı

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi - 2015/31704 E. - 2019/2603 K.
- İhale makamının işçi ücretinin ödenmemesinden sorumluluğu
- Son 3 aya ait ücret
- Her hakediş dönemi için hesaplanacağı

Özet
İhale makamı olan kamu kurumunun, her hak ediş dönemine ilişkin son üç aylık ücretten sorumluluğu, Yasadan doğan bir sorumluluktur. İşverenle ihale makamının birlikte dava edilmesi durumunda, müştereken müteselsilen sorumluluğa dair karar verilmelidir. İhale makamının tek başına dava edildiği durumlarda, işçinin mükerrer yararlanmasını önlemek için işverence sözü edilen ücretlerin ödenip ödenmediği araştırılmalıdır.

Karar
4857 sayılı İş Kanununun 36’ncı maddesinde, “Genel ve katma bütçeli dairelerle mahalli idareler veya kamu iktisadi teşebbüsleri yahut özel kanuna veya özel kanunla verilmiş yetkiye dayanılarak kurulan banka ve kuruluşlar; asıl işverenler müteahhide verdikleri her türlü bina, köprü, hat ve yol inşası gibi yapım ve onarım işlerinde çalışan işçilerden müteahhit veya taşeronlarca ücretleri ödenmeyenlerin bulunup bulunmadığının kontrolü, ya da ücreti ödenmeyen işçinin başvurusu üzerine, ücretleri ödenmeyen varsa müteahhitten veya taşeronlardan istenecek bordrolara göre bu ücretleri bunların hakedişlerinden öderler” şeklinde kurala yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre ihale makamı, işçi ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmek durumundadır. Yapılacak olan kontrol ya da işçinin başvurusu üzerine ödenmeyen ücretlerin bulunduğunun tespit edilmesi halinde, belli şartlarla ihale makamının sorumluluğu söz konusu olur. İhale makamının yapmış olduğu ilan üzerine işçilerin başvuruda bulunmamış olmaları, kamu kurumunun anılan madde kapsamındaki sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır. Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, işçilerin her hak ediş dönemi için olan ücret alacaklarının üç aylık tutarından fazlası hakkında adı geçen idarelere herhangi bir sorumluluk düşmeyeceği öngörülmüştür. Maddede sözü edilen ücret her hak ediş dönemi için “son üç aylık temel ücret” olarak değerlendirilmelidir. Yine ihale makamının ihbar ve kıdem tazminatı ile kullandırılmayan izinler sebebiyle herhangi bir sorumluluğu söz konusu değildir.

İhale makamı olan kamu kurumunun, her hak ediş dönemine ilişkin son üç aylık ücretten sorumluluğu, Yasadan doğan bir sorumluluktur. İşverenle ihale makamının birlikte dava edilmesi durumunda, müştereken müteselsilen sorumluluğa dair karar verilmelidir. İhale makamının tek başına dava edildiği durumlarda, işçinin mükerrer yararlanmasını önlemek için işverence sözü edilen ücretlerin ödenip ödenmediği araştırılmalıdır.

Somut uyuşmazlıkta, mahkemece tespit edildiği üzere davalı … A.Ş. asıl işveren olmayıp ihale makamıdır. Ancak ihale makamı olan davalının İş Kanunu’nun 36. maddesi gereği sorumluluğu, son üç aylık ücretle değil, her hak ediş dönemine ilişkin son üç aylık ücretle sınırlıdır. Açıklanan nedenle, davacının ücret alacak talebinin buna göre hesaplanıp hüküm altına alınması gerekirken, yanlış değerlendirmeyle davalının sorumluluğunun son 3 aylık ücretle sınırlı olduğu kabul edilerek hüküm altına alınması hatalıdır.